จ.ชุมพร ใช้ “SALE Model” พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในชุมชนแบบครบวงจร

          สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร ใช้แนวคิด “SALE Model” และการมีส่วนร่วมของชุมชน ขับเคลื่อนงานผู้สูงอายุแบบไร้รอยต่อและครบวงจร ทั้งการคัดกรองสุขภาพ สนับสนุนจัดตั้งชมรมผู้สูงอายุในชุมชน และพัฒนาให้เป็นโรงเรียนผู้สูงอายุ พร้อมจัดบริการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงแบบระยะยาว จนถึงการดูแลในระยะท้ายของชีวิต

          นายแพทย์กิตติศักดิ์ อักษรวงศ์ ผู้ตรวจราชการกระทรวง เขตสุขภาพที่ 11 กล่าวว่า จังหวัดชุมพร เป็นจังหวัดหนึ่งในเขตสุขภาพที่ 11 ที่ขับเคลื่อนการดำเนินงานดูแลผู้สูงอายุในพื้นที่มาอย่างต่อเนื่อง สอดรับกับนโยบายของกระทรวงสาธารณสุข ที่กำหนดให้ปีนี้เป็นปีแห่งสุขภาพสูงวัยไทย โดยข้อมูลย้อนหลัง 3 ปี (2563-2565) พบว่า จังหวัดชุมพรมีประชากรผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง คิดเป็นร้อยละ 18.74 ซึ่งสูงเป็นอันดับ 1 ของเขตสุขภาพที่ 11 และสูงกว่าค่าเฉลี่ยระดับประเทศ ถือว่ากำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุอย่างเต็มรูปแบบ

          สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร จึงได้นำรูปแบบ “SALE Model” มาใช้ในการขับเคลื่อนงานผู้สูงอายุ ดำเนินงานใน 4 ด้าน คือ 1.Screening สนับสนุนการคัดกรองและประเมินสุขภาพผู้สูงอายุให้ครอบคลุมทุกมิติ ผู้สูงอายุที่คัดกรองและได้รับการประเมินสุขภาพพบว่าเสี่ยงหรือป่วย จะได้รับการส่งตัวเข้ารับบริการอย่างต่อเนื่องในคลินิกผู้สูงอายุ ซึ่งจังหวัดชุมพรเปิดให้บริการคลินิกผู้สูงอายุในโรงพยาบาลทุกแห่งครอบคลุมร้อยละ 100

          2.Ageing Health Club สนับสนุนให้ทุกพื้นที่มีชมรมผู้สูงอายุ จัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง และพัฒนาเป็นโรงเรียนผู้สูงอายุ ปัจจุบันมีชมรมผู้สูงอายุ 140 ชมรม ทั้งหมดผ่านเกณฑ์คุณภาพ ในจำนวนนี้พัฒนาเป็นโรงเรียนผู้สูงอายุแล้ว 28 แห่ง 3.Long term care สนับสนุนการจัดบริการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงให้ครอบคลุม และ 4.End of Life Care สนับสนุนให้เกิดระบบการดูแลระยะสุดท้ายของชีวิต ในหน่วยบริการและในชุมชน โดยการมีส่วนร่วมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในชุมชน นอกจากนี้ ยังแต่งตั้งคณะทำงานพัฒนางานผู้สูงอายุจังหวัดชุมพร เพื่อกำหนดทิศทางการพัฒนางานผู้สูงอายุให้สอดคล้องกับความต้องการ ปัญหาสาธารณสุข และนโยบายของรัฐบาล พร้อมติดตามประเมินผลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพแข็งแรง ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมแบบไร้รอยต่อและครบวงจร

          โดยผลการคัดกรองผู้สูงอายุในจังหวัดชุมพร ปี  2565 จำแนกตามความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวัน (ADL) พบผู้สูงอายุติดสังคม ร้อยละ 95.80 ผู้สูงอายุติดบ้าน ร้อยละ 3.48 และผู้สูงอายุกลุ่มติดเตียง ร้อยละ 0.71 และในปี 2566 มีการคัดกรองกลุ่มอาการที่เป็นปัญหาเฉพาะหรือพบบ่อยในผู้สูงอายุ ได้แก่ คัดกรองภาวะสมองเสื่อม ร้อยละ 48.96 พบผิดปกติ ร้อยละ 0.69 และคัดกรองภาวะหกล้ม ร้อยละ 61.84 พบผิดปกติ ร้อยละ 1.57 ซึ่งทุกรายได้รับการดูแลรักษาอย่างเหมาะสม สำหรับการจัดระบบบริการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง มีทั้งหมด 74 แห่ง ผ่านเกณฑ์การประเมิน Long term care ทุกตำบล และมีบุคลากรทำหน้าที่ผู้จัดการดูแลผู้สูงอายุ (Care manager) 161 คน ผู้ดูแลผู้สูงอายุ (Care giver) 840 คน ส่วนการดูแลระยะสุดท้ายของชีวิต (End of life Care) มีบุคลากรผ่านการอบรมทุกหน่วยบริการ หน่วยละ 2 คน และมี อสม.ร่วมเป็นจิตอาสาในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุในพื้นที่ด้วย

          ทั้งนี้ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชุมพร ร่วมกับ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้จัดหลักสูตรการพยาบาลเฉพาะทาง สาขาการพยาบาลเวชปฏิบัติผู้สูงอายุ ระยะเวลา 4 เดือน ใช้โรงพยาบาลในจังหวัดชุมพรเป็นฐานในการฝึกปฏิบัติ เพื่อเพิ่มบุคลากรให้เพียงพอต่อความต้องการการดูแลผู้สูงอายุในอนาคตโดยจะเริ่มอบรมในวันที่ 1 กรกฎาคม-30 พฤศจิกายน 2566 นี้

มีนาคม4/5 ******************************************** 19 มีนาคม 2566