กรมอนามัย หวั่นเหตุการณ์ไฟไหม้บ่อขยะเกิดซ้ำหลายพื้นที่ ย้ำท้องถิ่นเร่งออกมาตรการป้องกัน

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ขอความร่วมมือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเร่งกำหนดมาตรการ หรือแนวทางในการควบคุม กำกับ ป้องกันปัญหาไฟไหม้บ่อขยะที่อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบ เน้นการใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด หวั่นประชาชนได้รับผลกระทบบทางสุขภาพ

          นายแพทย์อรรถพล แก้วสัมฤทธิ์ รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมาหลายพื้นที่ประสบภาวะฉุกเฉินจากไฟไหม้บ่อขยะอย่างต่อเนื่อง ซึ่งกรมอนามัยได้มีการสื่อสารเตือนภัยประชาชนพร้อมส่งทีม SEhRT ระดับพื้นที่ทำการประเมิน เฝ้าระวังผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนในพื้นที่หลายจังหวัด อาทิ จังหวัดเชียงใหม่ อำนาจเจริญ พระนครศรีอยุธยา นครปฐม ฉะเชิงเทรา และล่าสุดเกิดไฟไหม้บ่อขยะในจังหวัดภูเก็ต และปราจีนบุรีในช่วงเวลาเดียวกัน จากเหตุการณ์ไฟไหม้บ่อขยะตั้งแต่ต้นปีที่ผ่านมาส่วนใหญ่มักเกิดกับบ่อขยะที่มีลักษณะแบบเทกอง พื้นที่เปิดโล่ง ไม่มีผู้ดูแล ไม่มีระบบป้องกัน และระบบแจ้งเตือนภัยความปลอดภัยที่ดีจึงทำให้เกิดเหตุการณ์ไฟไหม้บ่อขยะลุกลามอย่างรวดเร็วยากต่อการเข้าถึงและดับไฟได้ จนส่งผลให้ประชาชนที่อาศัยโดยรอบมีภาวะเสี่ยงและมีผลกระทบทางสุขภาพจากการสูดดมรับควันไฟ เขม่า เถ้า และฝุ่นละอองเข้าสู่ร่างกาย โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงกลุ่มเปราะบาง เช่น ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก และผู้ป่วยด้วยโรคระบบทางเดินหายใจ ทำให้เกิดภาวะภูมิแพ้ หายใจไม่ออก กลิ่นเหม็นรำคาญบางรายมีอาการไอ แสบจมูก ตา และเป็นผื่นคัน ซึ่งปัจจุบันประเทศไทยเข้าสู่สถานการณ์ปัญหาฝุ่น PM_2.5ที่เกินมาตรฐานหลายจังหวัด ทั้งที่มาจากสถานประกอบกิจการโรงงานที่ปล่อยควันพิษ การเผาวัชพืชทางการเกษตร การเผาในที่โล่งแจ้ง การคมนาคม และสภาพอากาศที่แปรเปลี่ยนทำให้เกิดภาวะอากาศปิดจึงมีฝุ่น PM _2.5 เข้มข้นสูงจนส่งผลกระทบต่อประชาชน ถือเป็นสถานการณ์ภัยสุขภาพที่สร้างปัญหาให้กับประชาชนเพิ่มขึ้น

          นายแพทย์อรรถพล กล่าวต่อไปว่า เหตุไฟไหม้บ่อขยะถือเป็นอำนาจของหน่วยงานราชการส่วนท้องถิ่นในการใช้อำนาจทางกฎหมายตามพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 และกฎหมายอื่นที่เกี่ยวข้อง ควรเร่งกำหนดมาตรการในการควบคุม ป้องกันและกำหนดแนวทางไม่ให้เกิดปัญหาไฟไหม้บ่อขยะในพื้นที่อย่างเคร่งครัด โดยเบื้องต้นควรมีการสำรวจข้อมูลบ่อขยะ ลักษณะหรือรูปแบบของบ่อขยะที่มีในพื้นที่ให้เป็นปัจจุบันเพื่อให้เห็นถึงขอบเขต และแผนที่ความเสี่ยงสุขภาพจากปัญหาบ่อขยะในพื้นที่ จากนั้นให้มีการบังคับใช้กฎหมายในการดูแลสุขลักษณะและจัดการบ่อขยะตามมาตรฐานให้เป็นไปตามกฎหมาย และเพิ่มมาตรการเสริมเพื่อป้องกันการเกิดไฟไหม้ อาทิ 1) ปิดกั้นพื้นที่บ่อขยะโดยรอบจัดให้มีรั้วรอบขอบชิด 2) จัดให้มีผู้ดูแลบ่อขยะ ป้องกันไม่ให้มีบุคลลภายนอกเข้ามาในพื้นที่ และอาจก่อประกายไฟจนเป็นเหตุให้เกิดไฟไหม้ในบ่อขยะ 3) จัดให้มีการปิดคลุมขยะหลังจากการเทกองในแต่ละวันเพื่อป้องกันไม่ให้ขยะปลิวกระจายไปทั่วบริเวณ อาจทำให้เกิดแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์และแมลงพาหะนำโรคได้ และ 4) สร้างช่องทางการแจ้งเตือนภัยประชาชนเมื่อเกิดเหตุไฟไหม้บ่อขยะ เพื่อให้ประชาชนรับรู้และหาทางหลีกเลี่ยง ป้องกันตนเองและครอบครัวจากปัญหาควันไฟ ฝุ่นละอองจากการเผาไหม้ได้ทันท่วงที นอกจากนี้ควรมีมาตรการควบคุมและลดการเผาในที่โล่งแจ้ง การเผาวัชพืชเพื่อการเกษตรของประชาชนเพื่อลดความเสี่ยงไฟไหม้ลุกลามมายังบ่อขยะ และลดปัญหาฝุ่น PM_2.5 ด้วย

              “ทั้งนี้ กรมอนามัย ขอให้ประชาชนที่อาศัยในบริเวณใกล้เคียงบ่อขยะ หมั่นสังเกตความผิดปกติที่เกิดขึ้นในบ่อขยะหากพบควันไฟ ประกายไฟ หรือเปลวไฟให้รีบโทรแจ้งเจ้าหน้าที่ในพื้นที่ เพื่อให้หน่วยงานเข้าเผชิญเหตุ และเร่งดับไฟไหม้ในบ่อขยะให้เร็วที่สุด ลดการลุกลาม ลดปัญหาควันไฟและฝุ่นละอองขนาดเล็ก ที่ทำให้เกิดความเสี่ยงกับประชาชนน้อยที่สุด นอกจากนี้ หากต้องเผชิญสถานการณ์โดยตรง ให้ท่านรีบออกจากบ้านไปยังพื้นที่อื่นที่ไม่ได้รับผลกระทบจากไฟไหม้บ่อขยะ หรือพื้นที่ที่หน่วยงานราชการกำหนด เพื่อลดการสัมผัสกลิ่นเหม็น เถ้า เขม่า และฝุ่นต่าง ๆ ที่มาพร้อมกับควันไฟ” รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าว

กรมอนามัย / 19 กุมภาพันธ์ 2567