กระทรวงสาธารณสุขไทย คว้ารางวัลระดับโลก ชนะเลิศอันดับ 1 ประจำปี 2556 องค์การสหประชาชาติ ด้านนวตกรรมบริการประชาชน จากผลงานการพัฒนาคู่มือตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็กแรกเกิด- 5 ปี ฉบับแรกในประเทศไทย โดยฝีมือของคณะทีมแพทย์และสาธารณสุขของไทย เพื่อแก้ไขปัญหาเด็กพัฒนาการล่าช้า ซึ่งไทยพบเด็กมีปัญหานี้มากถึง 1 ล้านคน ช่วย ลดผลกระทบประเทศหลายด้าน โดยจะแจกคู่มือนี้ในวันแม่แห่งชาติ เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ เนื่องในวโรกาสมหามงคล พระชนมายุ 81 พรรษา            

นายแพทย์ชลน่าน ศรีแก้ว รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ว่าวันที่ 27-28 มิถุนายน 2556 ได้นำคณะประกอบด้วยนายแพทย์ณรงค์ สหเมธาพัฒน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข นายแพทย์วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต และนายแพทย์สมัย  ศิริทองถาวร ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ เดินทางไปประเทศบาห์เรน เพื่อเข้าร่วมประชุมในงานพิธีมอบรางวัลการจัดบริการสาธารณะ ประจำปี 2556 ( United Nations Public Service Awards 2013) จัดโดยองค์การสหประชาชาติ ซึ่งในปีนี้ ผลงานการพัฒนาคู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กแรกเกิดสำหรับผู้ปกครอง ของสถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข เพื่อแก้ไขปัญหาพัฒนาการล่าช้าในกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี คว้ารางวัลนวัตกรรมการบริการที่เป็นเลิศอันดับ 1 จากองค์การสหประชาชาติ ประเภทการพัฒนาการให้บริการประชาชน ประจำปี 2556 ถือว่าเป็นการสร้างชื่อสียงวงการแพทย์และสาธารณสุขไทยโด่งดังไปทั่วโลก  
นายแพทย์ชลน่านกล่าวว่า ผลงานที่ได้รับรางวัลชนะเลิศอันดับ 1 จากองค์การสหประชาชาติครั้งนี้ เป็นผลงานนวตกรรมเพื่อใช้แก้ไขปัญหาพัฒนาการล่าช้าในเด็กแรกเกิดจนถึงอายุ 5 ปี ซึ่งวัยนี้ถือว่าเป็นช่วงสำคัญที่สุดของชีวิต    เนื่องจากเป็นวัยรากฐานของการพัฒนาการเจริญเติบโตทั้งทางร่างกาย อารมณ์ และสติปัญญา โดยผลสำรวจพัฒนาการเด็กปฐมวัยไทยอายุต่ำกว่า 5 ปี ซึ่งทั่วประเทศมีประมาณ 4 ล้านคน ของกรมอนามัยล่าสุดในปี2553 พบมีเด็กที่มีพัฒนาการล่าช้า ผิดปกติประมาณร้อยละ 30 หรือประมาณ 1ล้านคน ส่วนใหญ่คือร้อยละ 80 ไม่ได้รับการตรวจคัดกรองพัฒนาการจากระบบบริการ และมีเด็กที่มีความบกพร่องทางพัฒนาการเข้าถึงบริการได้น้อยมากเพียงร้อยละ 5เท่านั้น ทำให้เด็กที่มีปัญหาไม่ได้รับการกระตุ้นแก้ไขได้อย่างทันท่วงที เติบโตกลายเป็นเด็กที่มีไอคิวต่ำ พัฒนาการด้านอื่นๆช้า มีปัญหาในการเรียนรู้พัฒนาด้านต่างๆตามมา  
 ในการแก้ไขปัญหานี้ สถาบันพัฒนาการเด็กราชนครินทร์ จ.เชียงใหม่ ซึ่งเป็นหน่วยงานในสังกัดกรมสุขภาพจิต ได้จัดทำโครงการรวมพลังสร้างรอยยิ้มเพื่อสตรีและเด็ก (Child First-Work Together:CF-WT) บูรณาการความร่วมมือ การมีส่วนร่วมจากบุคลากรที่เกี่ยวข้อง ทั้งครูพี่เลี้ยง เจ้าหน้าที่สาธารณสุข พ่อแม่ ผู้ปกครอง และได้พัฒนาคู่มือการตรวจคัดกรองความผิดปกติของเด็กเป็นแบบฉบับของไทยโดยแท้จริง ใช้เวลาพัฒนา 10 ปี และประสบผลสำเร็จ เป็นคู่มือฉบับแรกในประเทศ เพื่อให้ประชาชนคือพ่อแม่ผู้ปกครองเด็ก สามารถรู้และช่วยกระตุ้นพัฒนาการให้กับเด็กตามช่วงวัยต่างๆทั้ง 4 ด้านได้ คือ 1.ด้านร่างกาย เช่นการเคลื่อนไหว นั่งคลาน ยืน เดิน กระโดด 2.ด้านการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและสติปัญญา เช่นใช้มือหยิบจับสิ่งของ การคิด การรับรู้ เรียนรู้ 3.ด้านการใช้และเข้าใจภาษา เช่นการสื่อความหมาย จินตนาการ ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ 4.ด้านการช่วยเหลือตัวเองและสังคม เช่น ช่วยเหลือตนเองในกิจวัตรประจำวัน การมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น สามารถประเมินและส่งเสริมพัฒนาการเด็กได้เอง กระทรวงสาธารณสุขได้จัดพิมพ์แจกไปยังสถานบริการสาธารณสุขทั่วประเทศ แจกให้หญิงตั้งครรภ์ ทุกคน เพื่อนำไปใช้ติดตามดูพัฒนาการของลูกได้ นายแพทย์ชลน่านกล่าว  
ทางด้านนายแพทย์วชิระ เพ็งจันทร์ อธิบดีกรมสุขภาพจิต กล่าวว่า เนื้อหาในคู่มือ เป็นเนื้อหาง่าย ๆ ประกอบด้วยรูปภาพ 4 สีสวยงามและแสดงวิธีการเสริมพัฒนาการเด็กแต่ละวัยอย่างชัดเจน ใช้คำง่าย ๆ เช่น ทักษะด้านการเข้าใจภาษาเด็กในช่วงอายุ 2 เดือน วิธีการทดสอบความสามารถในการฟังและสนใจต่อเสียงพูด โดยจัดเด็กในท่านอนหงายหรืออุ้มเด็กให้หน้าผู้ทดสอบห่างจากเด็กประมาณ 60 เซนติเมตร คุยกับเด็กในขณะที่เด็กไม่ได้มองหน้าผู้ทดสอบ ถ้าเด็กหันตามเสียงพูดและมองหน้าผู้พูดคุยด้วยอย่างน้อย 5 วินาที ถือว่าผ่านเกณฑ์
ขณะนี้กรมสุขภาพจิตได้พัฒนาคู่มือการตรวจพัฒนาการเด็กออกเป็น 3 ประเภทได้แก่ 1.ใช้ในกลุ่มประชาชนทั่วไปและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เพื่อตรวจคัดกรอง 70 พฤติกรรมพัฒนาการ 2.ใช้ในระดับโรงพยาบาลชุมขน โรงพยาบาลทั่วไป เพื่อตรวจคัดกรอง 286 พฤติกรรมพัฒนาการ และ3.ใช้โดยผู้เชี่ยวชาญ จะตรวจคัดกรองละเอียดขึ้นมี 654 พฤติกรรมพัฒนาการ โดยจัดพิมพ์สนับสนุนให้โรงพยาบาล และจัดอบรมเจ้าหน้าที่ในการใช้คู่มือดังกล่าวแล้ว 
นายแพทย์วชิระ กล่าวต่อว่า ผู้ปกครองที่มีลูกอายุแรกเกิด-5 ปี สามารถขอรับคู่มือส่งเสริมพัฒนาการเด็กแรกเกิด –5 ปี ได้จากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลใกล้บ้าน โดยจะเริ่มแจกในวันที่ 12 สิงหาคม 2556 เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ เนื่องในวโรกาสมหามงคล พระชนมายุ 81 พรรษา เป็นโอกาสที่ดียิ่งสำหรับเด็กไทยที่จะได้รับการส่งเสริมพัฒนาการด้วยเครื่องมือที่ผ่านการวิจัยและพัฒนามาหลายปีจนได้รับรางวัลระดับนานาชาติดังกล่าว เป็นการส่งเสริมให้เด็กไทยมีพัฒนาการตามวัยทั้งทางด้านร่างกาย สติปัญญา จิตใจ อารมณ์และสังคม อันจะส่งผลให้เด็กเติบโตเป็นทรัพยากรที่มีคุณภาพในการพัฒนาประเทศต่อไป
ทั้งนี้โครงการโครงการรวมพลังสร้างรอยยิ้มเพื่อสตรีและเด็กนี้ มีกระบวนการพัฒนา โดยใช้ 6 กลยุทธ์ เป็นเครื่องมือคือ 1.พัฒนาเครื่องมือที่มีมาตรฐาน 2.พัฒนาคน 3.พัฒนาการสื่อสาร  4.พัฒนาความร่วมมือ 5.พัฒนาระบบ และ6.การพัฒนานโยบาย ซึ่ง นางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ให้ความสำคัญการพัฒนาคุณภาพเด็กและสตรี และสอดคล้องกับโครงการส่งเสริมสุขภาพแม่และเด็กทุกคน ขององค์การสหประชาชาติ (Every Women Every Child: EWEC) เพื่อลดอัตราการเสียชีวิตของสตรีและเด็กลงให้ได้จำนวน 16ล้านคนภายในปี 2558
 ****************************************** 28 มิถุนายน 2556


   
   


View 14    28/06/2556   ข่าวเพื่อมวลชน    สำนักสารนิเทศ