กระทรวงสาธารณสุขจัดทำแผนยุทธศาสตร์“ทศวรรษกำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี พ.ศ. 2559-2568”ถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์ครบ 70 ปี ในปีพุทธศักราช 2559 ตั้งเป้าใน 10 ปี คนไทยติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ น้อยกว่า 6 แสนราย พร้อมแนะวิธีทำให้ปลาร้า/ปลาส้มปลอดพยาธิ ปลาร้าต้องหมักอย่างน้อย 1 เดือน ส่วนปลาส้มต้องหมัก 3 วันและนำไปแช่แข็ง ในตู้เย็น 7 วัน ส่วนตู้แช่-20 องศา นาน 3 วัน
ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข ให้สัมภาษณ์ถึงโครงการแก้ปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีว่า กระทรวงสาธารณสุขได้ดำเนินการงานโครงการแก้ไขปัญหาและมะเร็งท่อน้ำดี ถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์ครบ 70 ปี ในปีพุทธศักราช 2559 พร้อมทั้งสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จะทรงเจริญพระชนมพรรษา 84 พรรษา ตลอดจนในปีพุทธศักราช 2560 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะทรงเจริญพระชนมพรรษา 90 พรรษา
พร้อมกันนี้ ได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์“ทศวรรษกำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี พ.ศ. 2559-2568” ได้ผ่านความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีแล้วเมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2559 ตั้งเป้าใน 10 ปีข้างหน้า คนไทยจะติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ น้อยกว่าร้อยละ 1 หรือ 6แสนราย กลุ่มเสี่ยงมะเร็งท่อน้ำดี ได้รับการคัดกรองและรักษา ลดอัตราการเสียชีวิตลง ร้อยละ 50 ชุมชนมีความตระหนัก มีส่วนร่วมแก้ปัญหาอย่างยั่งยืน มีสิ่งแวดล้อมที่ปลอดภัย ปลาที่บริโภคปลอดโรคพยาธิ โดยปลาธรรมชาติมีพยาธิน้อยกว่า ร้อยละ 1 โดยใช้ 5 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ 1.ปลาปลอดพยาธิ 2.คนปลอดพยาธิ โดยการคัดรกองพยาธิใบไม้ตับ และรณรงค์การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน 3.คัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี ด้วยเครื่องอัลตราซาวด์ 4.การส่งต่อและรักษาหวังผลรักษาหายขาด ตลอดจนการรักษาแบบประคับประคอง และ5.ระบบสนับสนุน ด้วยการจัดทำฐานข้อมูล รอบรมบุคลากร การวิจัยและการให้ความรู้กับประชาชน เป็นต้น
นายแพทย์โสภณ เมฆธน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า สำหรับการดำเนินงานในปี 2560 จะขยายพื้นที่ดำเนินการจาก 84 ตำบลเป็น 190 ตำบล ใน 27 จังหวัดที่มีอัตราการติดเชื้อสูงในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคเหนือและภาคกลาง พร้อมทั้งตรวจคัดกรองพยาธิใบไม้ตับในประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไปให้ได้ 129,200 ราย ตรวจคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดี ในประชาชนอายุ 40 ปีขึ้นไป 160,000 ราย รักษาด้วยการผ่าตัดผู้ป่วยใหม่ 800 ราย การดูแลประคับประคอง 7,500 ราย จัดการเรียนการสอน และจัดการสิ่งแวดล้อมและสิ่งปฏิกูล ครอบคลุมพื้นที่เป้าหมาย 190 ตำบล
ทั้งนี้ จากการสำรวจ พบว่าคนไทยร้อยละ 10 หรือประมาณ 6 ล้านคน เป็นโรคพยาธิใบไม้ตับ ซึ่งสาเหตุสำคัญคือพฤติกรรม การบริโภคปลาน้ำจืดมีเกล็ดแบบดิบๆ สุกๆ ปลาร้า ปลาส้มที่มีพยาธิ และส่งผลให้เสี่ยงเป็นมะเร็งท่อน้ำดีในอนาคตได้ ดังนั้นก่อนที่จะทานปลาควรทำให้ปลอดพยาธิโดยการต้มในน้ำเดือด 10 นาที หรือเวฟในไมโครเวฟ 800 วัตต์ 10 นาที หรือแช่แข็งในอุณหภูมิลบ 20 องศาเซลเซียส 3 วัน สำหรับการทำปลาร้าให้ปลอดพยาธินั้นต้องหมักนาน 1 เดือน ส่วนปลาส้มต้องหมัก 3 วันและนำไปแช่แข็งในตู้เย็น 7 วัน ส่วนตู้แช่-20 องศานาน 3 วัน
***************************** 31 กรกฎาคม 2559
