กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับ 5 หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดสัปดาห์รณรงค์ตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็กอายุ 42 เดือน ประมาณ 70,000 คนในศูนย์เด็กเล็กทั่วประเทศ พร้อมกัน 6-10 กรกฎาคม 2558 หลังสำรวจพบเด็กวัยนี้มีพัฒนาการล่าช้าถึง 1 ใน 3 ชี้หากได้รับการกระตุ้นพัฒนาการจะกลับมาเป็นปกติได้ร้อยละ 70
วันนี้ (29 มิถุนายน 2558) ที่กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี ศาสตราจารย์นายแพทย์รัชตะ รัชตะนาวิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วยนายแพทย์สมศักดิ์ ชุณหรัศมิ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการสาธารณสุข นายแพทย์สุรเชษฐ์ สถิตนิรามัย รักษาราชการแทนปลัดกระทรวงสาธารณสุข พลโทไตรโรจน์ ครุธเวโช เจ้ากรมแพทย์ทหารบก นายแพทย์เจษฎา โชคดำรงสุข อธิบดีกรมสุขภาพจิต ผู้บริหารระดับสูง และผู้แทนจากกระทรวงมหาดไทย กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ กระทรวงศึกษาธิการ กรุงเทพมหานคร แถลงข่าวการจัดสัปดาห์รณรงค์คัดกรองพัฒนาการเด็กปฐมวัย 42 เดือน ในศูนย์เด็กเล็กทั่วประเทศ ระหว่างวันที่ 6 – 10 กรกฎาคม 2558
ศาสตราจารย์นายแพทย์รัชตะกล่าวว่า กระทรวงสาธารณสุข จัดทำโครงการส่งเสริมพัฒนาการเด็กไทยเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสพระชนมายุ 5 รอบ 2 เมษายน 2558 ดำเนินการตั้งแต่ 1 เมษายน 2558-31 มีนาคม 2561 เน้นการให้ความรู้แก่พ่อแม่ ผู้ปกครอง ผู้ดูแลเด็ก และอาสาสมัครสาธารณสุขในการเฝ้าระวัง ส่งเสริมพัฒนาการเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 5 ปี และให้เจ้าหน้าที่สาธารณสุข ตรวจคัดกรองและติดตามกระตุ้นพัฒนาการเด็กใน 4 ช่วงอายุ คือ 9 เดือน 18 เดือน 30 เดือน และ 42 เดือน ซึ่งเป็นช่วงสำคัญที่จะสามารถกระตุ้นพัฒนาการให้กลับมาปกติได้ โดยใช้คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็ก หรือดีเอสพีเอ็ม (DSPM : เล่มขาว) เพื่อส่งเสริมเด็กไทยมีพัฒนาการสมวัยไม่ต่ำกว่าร้อยละ 85 ในปี 2561
ศาสตราจารย์นายแพทย์รัชตะกล่าวต่อว่า กรมอนามัยสำรวจพัฒนาการเด็กในปี 2557 พบเด็กแรกเกิด – 2 ปี มีพัฒนาการไม่สมวัยร้อยละ 22 ส่วนเด็กอายุ 3 – 5 ปีมีพัฒนาการไม่สมวัยสูงถึงร้อยละ 34 หรือ 1 ใน 3 จำเป็นต้องเร่งค้นหาเด็กที่มีพัฒนาการล่าช้าเหล่านี้ ให้ได้รับการส่งเสริมกระตุ้นพัฒนาการอย่างเหมาะสม ซึ่งพบว่าร้อยละ 70 จะกลับมาปกติ ส่วนอีกร้อยละ 30 อาจมีปัญหาอื่นๆ เช่น ออทิสติก หรือมีปัญหาด้านการเรียนรู้ ต้องรับการดูแลรักษา กระตุ้นพัฒนาการโดยผู้เชี่ยวชาญอย่างต่อเนื่อง จึงได้ร่วมกับกระทรวงมหาดไทย พัฒนาสังคมฯ ศึกษาธิการ กรมแพทย์ทหารบก และกทม. จัดสัปดาห์รณรงค์คัดกรองพัฒนาการเด็กปฐมวัยอายุ 42 เดือนทุกคน ที่เกิดตั้งแต่วันที่ 8 ธันวาคม 2554–11 มกราคม 2555 จำนวนประมาณ 7 หมื่นคนในศูนย์เด็กเล็กกว่า 2 หมื่นแห่งทั่วประเทศ ดำเนินการระหว่างวันที่ 6–10 กรกฎาคม 2558 การระดมความร่วมมือของทุกหน่วยงานในครั้งนี้ เป็นจุดเริ่มต้นในการวางแผนแก้ไขปัญหากลุ่มที่มีพัฒนาการล่าช้าร่วมกับกระทรวงที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างเด็กให้มีความพร้อมก้าวสู่ระบบการศึกษาขั้นพื้นฐาน สามารถเรียนรู้ได้อย่างเต็มศักยภาพ
ในการดำเนินการดังกล่าว เจ้าหน้าที่สาธารณสุขทุกจังหวัดจะตรวจคัดกรองพัฒนาการเด็ก 42 เดือนทุกคนในศูนย์เด็กเล็กในพื้นที่ ส่วนกรมแพทย์ทหารบก และกทม. จะคัดกรองในศูนย์เด็กเล็กที่รับผิดชอบ ตามคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการฯเล่มขาว หากพบว่ามีพัฒนาการล่าช้าไม่เป็นไปตามเกณฑ์ จะแนะนำครูพี่เลี้ยง พ่อแม่ ผู้ปกครอง ให้กระตุ้นฝึกทักษะเด็กในเรื่องนั้นบ่อยๆ และติดตามประเมินซ้ำเมื่อครบ 1 เดือน หากยังไม่ผ่านเกณฑ์ จะส่งพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่คลินิกกระตุ้นพัฒนาการในโรงพยาบาลใกล้บ้านดูแลต่อไปตามระบบ
ทั้งนี้ กระทรวงสาธารณสุข ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 50 ล้านบาท จากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ในการจัดทำคู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย 2 เล่ม คือเล่มสีขาวสำหรับเด็กปกติ เป็นคู่มือสำหรับพ่อแม่ ผู้ปกครอง พี่เลี้ยงศูนย์เด็กเล็ก เจ้าหน้าที่สาธารณสุข และเล่มสีเขียวเป็นคู่มือเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ใช้ติดตามประเมินและกระตุ้นพัฒนาการในเด็กกลุ่มเสี่ยงต่อพัฒนาการไม่สมวัย ได้แก่ เด็กแรกเกิดน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม เด็กขาดออกซิเจน รวมทั้งได้สนับสนุนชุดอุปกรณ์ส่งเสริมพัฒนาการเด็กไปยังโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลทุกแห่ง สำหรับผู้ปกครองที่มีข้อสงสัยสามารถปรึกษาสายด่วนกรมสุขภาพจิต 1323 และสถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี 1415 ได้ตลอด 24 ชั่วโมง
*********************************** 29 มิถุนายน 2558
